Америкийн ард түмний дэмжлэгээс бүрдсэн АНУ-ын Олон улсын хөгжлийн агентлагаас санхүүжүүлж, Азийн сан болон Олон улсын судалгаа, солилцооны хүрээлэн (IREX) болон Хэвлэлийн Хүрээлэн хамтран хэрэгжүүлж буй Монгол Улсад Хэвлэл мэдээлэл, иргэний нийгмийг бэхжүүлэх MACSS төслийн хүрээнд хийгдэж буй “Vibrant Information Barometer” (VIBE) судалгааны арга зүйг танилцуулах уулзалт боллоо.
IREX болон АНУ-ын Олон улсын хөгжлийн агентлагаас мэдээллийн орчин, чанартай мэдээллийг хэрхэн бүтээж ашиглаж байгааг судлах, олон улсын хэмжээнд харьцуулах боломжтой өгөгдлийг бий болгох зорилгоор “VIBE” судалгааны арга зүйг боловсруулжээ.
МАСSS төслийн хүрээнд Хэвлэлийн Хүрээлэн Монгол Улсын мэдээллийн орчныг үнэлэх судалгааг хэрэгжүүлэн ажиллах болно.
Ангилал: Мэдээ
-
Хэвлэл мэдээлэл, иргэний нийгмийг бэхжүүлэх MACSS төслийн хүрээнд хийгдэж буй “Vibrant Information Barometer” (VIBE) судалгааны арга зүйг танилцуулах уулзалт боллоо
-
2024 ОНЫ ОЛОН УЛСЫН ЭХ ДЭЛХИЙН ӨДӨРТ БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ СЭТГҮҮЛЧИД НЭГДЛЭЭ
Өнгөрсөн 60 гаруй жилийн хугацаанд дэлхий даяар найман тэрбум тонн хуванцар үйлдвэрлэсэн бөгөөд үүний 90.5 хувийг дахин боловсруулаагүй, байгаль дэлхийд шингэж байна. Бид эрүүл, аюулгүй дэлхий дээр амьдрахыг хүсвэл хуванцрын үйлдвэрлэлийг дор хаяж 60 хувиар бууруулах шаардлагатай. Тиймээс дэлхийн 193 орны нэг тэрбум хүн энэ жилийн Эх Дэлхийн өдрийг ХУВАНЦАР ба ЭХ ДЭЛХИЙ сэдвийн хүрээнд тэмдэглэж байна.
Байгаль орчны сэтгүүлчдийн “Ногоон дэлхий” клубийн гишүүд “Earthday-2024” өдөрт нэгдэж, “ЭРҮҮЛ АЮУЛГҮЙ ЭХ ДЭЛХИЙ” сэдвээр Монгол орны нөхцөл байдлыг ярилцлаа. Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Ойн газрын хэлтсийн дарга Б.Ганзориг, хог хаягдлын менежментийн “Өнгө нэм” ТББ-ын үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Н.Амгалан-Эрдэнэ, минималист, найруулагч Ц.Нямдулам нар оролцлоо.
Өнөөдөр дэлхий дахинаа нэг минут тутамд нэг сая гялгар уут, жилд нийтдээ 500 тэрбум гаруй гялгар уут үйлдвэрлэгдэж байна. Үйлдвэрлэлийн энэ эрчээр явбал 2050 он гэхэд 12 тэрбум тонн хуванцар хаягдал хогийн цэг дээр хаягдах болно.
Дэлхий нийтээр хүн төрөлхтөн, эх дэлхийн сайн сайхны төлөө 2040 он гэхэд бүх хуванцар бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг 60 хувиар бууруулахыг “Эх дэлхийн өдөр-2024”-өөр шаардаж эхэллээ. Хуванцаргүй ирээдүйг хойч үедээ үлдээх нь эцсийн зорилго юм.
-
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ СЭТГҮҮЛЧДЭД ОЛОН УЛСЫН СЕРТИФИКАТ ГАРДУУЛАХ ЁСЛОЛ БОЛЛОО
Интерньюс хөтөлбөрийн дэмжлэгтэй Байгаль орчны сэтгүүлчдийг чадавхжуулах хөтөлбөрийн олон улсын гэрчилгээ гардуулах ёслол боллоо.
Өнгөрсөн оны 6 сарын 21-нд нээлтийн сургалтаа хийж байсан оролцогчид нэг жилийн хугацаанд 4 удаагийн воркшоп сургалт, 4 удаагийн байгаль орчны сэдэвт хэлэлцүүлэг зохион байгуулж, сургалтаар олж авсан мэдлэгээрээ байгаль орчны асуудал хөндсөн бүтээл хийж эх дэлхийн өдрөөр гэрчилгээгээ гардан авлаа.
Хөтөлбөрт оролцогчдын бүтээл асуудал хөндөж, хөндсөн асуудлын мөрөөр төр засгийн бодлого шийдвэрт нөлөөлсөн бахдам амжилттайгаар оролцогчид хөтөлбөрөө дүүргэж байна. -
Хэвлэлийн Хүрээлэнгийн Удирдах Зөвлөлийн ээлжит хурал боллоо
Тус хурлаар Хэвлэлийн Хүрээлэнгийн 2024 оны нэгдүгээр улирлын үйл ажиллагааны тайлан, төсвийн гүйцэтгэлийг хэлэлцэж, хоёрдугаар улирлын төлөвлөгөө, төсвийг батлав. Нэгдүгээр улиралд тус Хүрээлэнгээс сэтгүүлч, хэвлэл мэдээллийн ажилтнуудад зориулсан урт, богино хугацааны сургалт найм, уулзалт, хэлэлцүүлэг гурвыг зохион байгуулж, таван төрлийн судалгааг хэрэгжүүж, ном, гарын авлага хоёрыг боловсруулж хэвлэв. Эдгээр ажлыг Хэвлэлийн Хүрээлэнгийн өөрийн санхүүжилтээр болон Internews/Earth Journalism Network, ЮНЕСКО, Хүүхдийг Ивээх Сан, Азийн сан / АНУ-ын ОУХА, IREX, зэрэг түншлэгч байгууллагуудын дэмжлэгтэйгээр хэрэгжүүллээ. 2024 оны хоёрдугаар улиралд IREX/USAID-ийн дэмжлэг бүхий Эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн үндэсний тэтгэлэгт хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж эхлэхээс гадна VIBE Мэдээллийн орчны барометр судалгааны ажлыг зохион байгуулна. Мөн ЮНЕСКО-гийн дэмжлэгтэйгээр Үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөний төлөөх хуульчдын сүлжээг бэхжүүлэх цуврал ажил хэрэгжүүлэхээс гадна 25 дах жилдээ хэрэгжиж байгаа Монголын хэвлэл мэдээлэл – Өнөөдөр судалгааны тайланг эрхлэн гаргана. Эдгээр болон бусад 18 төрлийн ажлыг хоёрдугаар улиралд багтаан хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж буйг Удирдах зөвлөлөөс дэмжиж, тодорхой ажлууд дээр зөвлөгөө, чиглэл өгөв.
-
2024 оны ОЛОН УЛСЫН ЭХ ДЭЛХИЙН ӨДӨРТ нэгдэхийг урьж байна
Өнгөрсөн 60 гаруй жилийн хугацаанд дэлхий даяар найман тэрбум тонн хуванцар үйлдвэрлэсэн бөгөөд үүний 90.5 хувийг дахин боловсруулаагүй, байгаль дэлхийд шингэж байна. Бид эрүүл, аюулгүй дэлхий дээр амьдрахыг хүсвэл хуванцарын үйлдвэрлэлийг дор хаяж 60 хувиар бууруулах шаардлагатай. Тиймээс дэлхийн 193 орны нэг тэрбум хүн энэ жилийн Эх Дэлхийн өдрийг ХУВАНЦАР ба ЭХ ДЭЛХИЙ сэдвийн хүрээнд тэмдэглэж байна.
Байгаль орчны сэтгүүлчдийн “Ногоон дэлхий” клубын гишүүд “Earthday-2024” өдөрт нэгдэж, “ЭРҮҮЛ АЮУЛГҮЙ ЭХ ДЭЛХИЙ” уулзалтаар Монгол орны нөхцөл байдлыг ярилцах гэж байна. Тус уулзалтад Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Ойн газрын хэлтсийн дарга Б.Ганзориг, хог хаягдлын менежементийн “Өнгө нэм” төслийн менежер Д.Наранцэцэг, Vintage соёл түгээгч О.Энхзул нар оролцоно. Мөн энэхүү үйл явдлын үеэр Интерньюс хөтөлбөрийн дэмжлэгтэй Байгаль орчны сэтгүүлчдийг чадавхжуулах хөтөлбөрийн олон улсын гэрчилгээ гардуулах ёслол болно.
2024 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 11.00 цагт Хэвлэлийн Хүрээлэнгийн Мэдээллийн Төвд. -
“Сонгуулийн үеийн аюулгүй байдал” сэдэвт онлайн сургалт, хэлэлцүүлэгт оролцохыг урьж байна
2024 оны 4-р сарын 18, 19)-нд, 09.30-13.00 цагт болно (ZOOM app)
Олон нийтийн эрх ашгийн төлөө дуу хоолой болж явдаг сэтгүүлч, хэвлэл мэдээллийн ажилтнууд, иргэний нийгмийн идэвхтнүүд, сошиал медиа нөлөөлөгчдөд зориулсан энэхүү сургалт, хэлэлцүүлгээр сонгуулийн үеэр цахим орчны, бие махбодын болон сэтгэлзүйн аюулгүй байдлаа хэрхэн хангах талаарх мэдлэг ойлголтыг түгээх болно. Сургалт хэлэлцүүлгийг Олон Улсын судалгаа, солилцооны хүрээлэн (IREX)-ийн экспертүүд, дотоодын мэргэжилтэн, сургагч багш нар удирдан явуулна.
Түүнчлэн, цахим орчинд худал мэдээлэл тараах, үзэн ядах үг хэллэг ашиглах гэх мэт технологиор дамжсан жендэрт суурилсан хүчирхийллийн тухай ойлголтыг өгч, ийм нөхцөл байдалд хэрхэн хариу үйлдэл үзүүлэх талаарх мэдлэгийг нэмэгдүүлэхийн зэрэгцээ эрсдэлийг үнэлэх, аюулгүй байдлаа шалгах зэрэг олон улсад туршигдсан аргачлалыг хуваалцах юм.
Энэхүү сургалт, хэлэлцүүлгийг АНУ-ын Олон улсын хөгжлийн агентлагийн санхүүжилт, Азийн сангийн хэрэгжүүлж буй “Монгол Улсад хэвлэл мэдээлэл, иргэний нийгмийн салбарыг бэхжүүлэх нь” төслийн хүрээнд зохион байгуулж байна.
-
ЮНЕСКО-гийн харилцаа холбооны хөгжлийн олон улсын хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр орон нутгийн сэтгүүлчид сургалтад хамрагдлаа
ЮНЕСКО-гийн харилцаа холбооны хөгжлийн олон улсын хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр хэрэгжиж буй “Хэвлэл мэдээлэл, мэдээллийн суурь боловсрол сэтгүүл зүйд” төслийн хүрээнд орон нутгийн сэтгүүлчдэд зориулсан гурван өдрийн сургалтыг амжилттай зохион байгууллаа.
Уг сургалт нь Хэвлэл мэдээлэл, мэдээллийн суурь боловсролын асуудлыг түгээн дэлгэрүүлэх чиглэлд орон нутгийн хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын чадавхыг бэхжүүлэх зорилготой юм. Сэтгүүлчид маань чанартай сэтгүүл зүй болон хэрэглэгчтэйгээ дахин шинэ харилцаа тогтоох, ирээдүйн хэрэглэгчээ бэлтгэх олон улсын арга, арга зүйд суралцлаа. -
ХҮҮХДИЙН ЭРХИЙН ТӨЛӨӨХ СЭТГҮҮЛЧДИЙН САНАЛ СОЛИЛЦОХ УУЛЗАЛТ БОЛЛОО
Хэвлэлийн Хүрээлэнгийн дэргэдэх хүүхдийн эрхийн төлөөх сэтгүүлчдийн “Хүүхэд – Сэтгүүлч” клубийн үйл ажиллагааны хүрээнд хамтран ажиллах байгууллагуудын санал солилцох уулзалт боллоо. Тус уулзалтад Нийслэлийн Хүүхэд Гэр бүлийн хөгжил, хамгааллын газар, Боловсролын ерөнхий газар, НҮБ-ийн Хүүхдийн сан, Хүүхдийг Ивээх Сан, Олон Улсын Хөдөлмөрийн байгууллага, Гэр бүлийн радио 104.5-ийн төлөөлөл оролцлоо.
Хэвлэл мэдээлэл дэх хүүхэд хамгааллын бодлогыг сайжруулах, хүүхдийн эрхийн төлөөх сэтгүүлчдийн сайн дурын ажилд дэмжлэг үзүүлэх, олон нийтийн эерэг хандлагыг бий болгох чиглэлээр хамтран ажиллахаар тогтож, байгууллагуудын үйл ажиллагааг цаашид уялдуулах, хамтын ажиллагааг хэрхэн бэхжүүлэх талаар ярилцлаа.
-
УИХ-ЫН ЭЭЛЖИТ СОНГУУЛЬД НЭР ДЭВШИХ НАМ, ЭВСЭЛ, БИЕ ДААН НЭР ДЭВШИГЧДИЙН МӨРИЙН ХӨТӨЛБӨРТ ЗАРИМ АГУУЛГЫГ ТУСГУУЛАХЫГ УРИАЛЛАА
Өнөөдөр буюу 2024 оны 3-р сарын 13-ны өдөр Хэвлэлийн Хүрээлэнгийн мэдээллийн төвд Үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх эрхийн төлөөх хуульчдын сүлжээнээс хэвлэлийн бага хурал хийж 2024 оны УИХ-ын ээлжит сонгуульд нэр дэвшиж буй улс төрийн нам, эвсэл, бие даан нэр дэвшигчдэд хандан гаргасан уриалгаа танилцууллаа. Энэхүү уриалгад ардчиллыг бэхжүүлэх, тогтвортой хөгжлийг дэмжих, хүний эрх, шударга ёсыг хангахад мэдээллийн ил тод байдал, иргэний мэдэх эрх, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх эрх чөлөөнд амин чухал үүрэгтэй доорх асуудлыг мөрийн хөтөлбөртөө багтаахыг хүссэн байна. Үүнд :
1. Олон нийтийн мэдэх эрхийг хамгаалах, төрийн мэдээллийн ил тод байдлыг дээд зэргээр хангах, төрийн байгууллага, албан тушаалтан өөрийн үзэмжээр мэдээллийг нууцлахыг хориглох үүднээс одоо мөрдөж буй хууль тогтоомжийг боловсронгуй болгох. Тухайлбал, төрийн нууцад хамаарах мэдээллийг Засгийн газар, албаны нууцад хамаарах мэдээллийг төрийн байгууллага өөрөө тогтоож буй зохицуулалтыг халж, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 16 дугаар зүйлийн 17-д заасны дагуу төрийн нууцын жагсаалтыг зөвхөн хуулиар тогтоох зохицуулалтыг хэрэгжүүлэх, хянах механизмыг бий болгох ;
2. Олон нийтийн мэдээлэлтэй байх, төрөөс ил тод байдал, хариуцлага шаардах эрхийг хэрэгжүүлэх эрх зүйн орчныг сайжруулах үүднээс Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай хуулийг олон улсын хүний эрхийн хэм хэмжээнд нийцүүлэн сайжруулах;
3. Олон нийтийн мэдээлэлтэй байх эрхийг хангах, авлига, ашиг сонирхлын зөрчилтэй тэмцэх гол хөшүүрэг болох шүгэл үлээгчийг хамгаалах тусгайлсан хуулийн төслийг Авлигын эсрэг конвенц, хүний эрхийн олон улсын зарчимд нийцүүлэн боловсруулж батлах, сэтгүүлч нууц эх сурвалжаа хамгаалах онцгой эрхийг хуулиар баталгаажуулах;
4. Шүүмжлэлт дуу хоолойг эрүүгийн гэмт хэрэгт хамаатуулах замаар айлган дарамтлах боломж олгож буй Эрүүгийн хуулийн 13.14 дүгээр зүйл буюу “Худал мэдээлэл тараах” гэмт хэргийн зохицуулалтыг хүчингүй болгож, хүний нэр төр, алдар хүндэд халдсан эсэх асуудлыг зөвхөн Иргэний хуулийн дагуу шийдвэрлэх нөхцөл бүрдүүлэх;
5. Албан ёсоор төрийн нууц хадгалах үүрэг хүлээгээгүй иргэний нийгмийн идэвхтэн, сэтгүүлч, иргэдийг нууцын хууль тогтоомж зөрчсөн гэх гэмт хэрэгт буруутгаж, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх, мэдээлэл хайх, олж авах, түгээх эрхийг хязгаарлаж буй Эрүүгийн хуулийн 19.11 дүгээр зүйл, 21.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийг хүчингүй болгох;
6. Цахим орчин дахь агуулга, үзэл бодлын илэрхийллийг төрийн байгууллагуудын оролцоотойгоор хязгаарлаж буй зохицуулалтыг өөрчилж, шүүхийн хяналт, оролцоогүйгээр цахим орчин дахь үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх эрхийг хязгаарлахыг хориглох;
7. Өргөн нэвтрүүлгийн тухайн хуулийн зарим гажуудал дутагдлыг засаж, боловсронгуй болгох. Тухайлбал, давхардуулсан, тодорхойгүй нэр томьёо, өргөн нэвтрүүлгийн байгууллагын олон улсын томьёоллоос гадуур ангилалд үндэслэн хэсэг бүлэг телевизэд давуу эрх олгосон зохицуулалтыг боловсронгуй болгох, хуулийн хэрэгжилтийг хянах механизмыг илүү тодорхой болгох, өргөн нэвтрүүлгийг дэмжих сангийн тухай зохицуулалтыг нарийвчлан тодорхой болгох, уг сангийн зарцуулалт, хяналтын хараат бус байдлыг хангах;
8. Олон нийтийн радио, телевиз нь улс орны үндэсний аюулгүй байдлыг хангах, улс төр, эдийн засгийн ашиг сонирхлоос ангид, хараат бус, найдвартай мэдээллээр иргэдийг хангах баталгаа нь байх учиртай. 2005 онд ОНРТ-ийн тухай хууль баталсан нь дэвшилттэй алхам байв. Гэвч энэхүү хуулийн хэрэгжилтийг улс төрийн шууд оролцоогоор гажуудуулж, олон нийтийн өргөн нэвтрүүлэг хуулиар хүлээсэн үүргээ гүйцэтгэх боломжгүй Цахим технологийн дэвшил, мэдээлэл бэлтгэх, түгээх, хүлээн авах үйл явц бүхэлдээ өөрчлөгдөж, худал ташаа мэдээллийн урсгал огцом нэмэгдэж буй эрин үед чанартай, хараат бус мэдээллээр олон нийтийг хангах хуулиар хүлээсэн үүрэг бүхий үндэсний хэмжээний мэдээллийн хэрэгслийг жинхэнэ утгаар нь хөгжүүлж бэхжүүлэхэд онцгой анхаарах шаардлагатай байна;
9. Тайван жагсаал, цуглаан хийх эрх чөлөөнд үндэслэлгүй, хэт хязгаарлалт тавьж байгаа бодлого, хууль тогтоомжийг хүчингүй болгож, тайван замаар хуран чуулах эрхийг дэмжих Засгийн газрын үүргийг тодорхойлох зэргээр Жагсаал, цуглаан хийх журмын тухай хууль, бусад холбогдох хууль тогтоомжийг Монгол Улсын олон улсын хүний эрхийн хуулиар хүлээсэн үүрэгт нийцүүлэн бүрэн шинэчлэн сайжруулах зэрэг болно.
-
ЗОЧНЫ ЦАГ: ХИС-ийн СЭТГҮҮЛ ЗҮЙ МЕДИА ТЕХНОЛОГИЙН БАГШ, ДОКТОР, ПРОФЕССОР Л.АРИУН ОРОЛЦЛОО
Хэвлэлийн Хүрээлэнгийн дэргэдэх байгаль орчны сэтгүүлчдийн “Ногоон дэлхий ” клубын сэтгүүлчид ХИС-ийн сэтгүүл зүй медиа технологийн багш, доктор, профессор Л.Ариунтай ” Экологийн сэтгүүлчийн ур чадвар, арга барил” сэдвээр уулзалт хийлээ. Уулзалтад Экологийн сэтгүүл зүйн хичээл судалж буй Хүмүүнлэгийн Их Сургуулийн Сэтгүүл зүйн 3 дамжааны оюутнууд оролцож, байгаль орчны сэтгүүлчдийн туршлагаас хуваалцлаа. Экологийн сэтгүүл зүйн онол практикийг хэрхэн хослуулах талаар үр дүнтэй яриа өрнүүллээ.
